Re-integratieprocedure bij ziekte? Hét middel voor ontslag zonder opzeggingsvergoeding.

bron: http://community.dewereldmorgen.be/abvv

Het ABVV veroordeelt de "jacht op zieke werknemers"

Meer in het algemeen, is het ABVV van mening dat het beleid voor de terugkeer naar werk van zieke werknemers zijn oorspronkelijke doel – namelijk, zieke werknemers op een geleidelijke en aangepaste wijze terug aan het werk krijgen – voorbijschiet. Erger nog, sommige ondoordachte en dogmatische maatregelen zouden wel eens het tegenovergestelde effect kunnen hebben.

Iedereen komt tot dezelfde pijnlijke vaststelling: de arbeidsorganisatie in vele bedrijven maakt jaarlijks tal van werknemers ziek. Toch kiest de regering voor de gemakkelijke uitweg door zieke werknemers te stigmatiseren.

Het ABVV vindt dat de regering haar ontwerp grondig moet herzien. Want het minste dat men kan zeggen is dat het re-integratietraject voor zieke werknemers niet werkt. Momenteel heeft immers 67% van de werknemers in een re-integratieprocedure een beslissing D gekregen. Dat betekent dat de arbeidsgeneesheer heeft geoordeeld dat de persoon definitief ongeschikt is om eender welk werk in de onderneming uit te voeren. De gevolgen van een dergelijke beslissing zijn vaak dramatisch voor de werknemers. Deze beslissing kan immers aanleiding geven tot een medische overmacht, wat neerkomt op ontslag zonder opzeggingsvergoeding.

De jacht op de zieken: sancties "aan twee snelheden“

De regeringsleden zijn de afgelopen dagen opgewekt naar buiten gekomen in de pers met mooie verklaringen. Het principeakkoord waarmee langdurig zieken worden afgestraft, werd door verschillende ministers en leden van meerderheidspartijen toegejuicht.

Concreet hebben die nieuwe sancties veel weg van een echte jacht op zieke werknemers. De voorgestelde sancties pakken zieke – en daarom kwetsbare – werknemers namelijk heel hard en automatisch aan.

De voorziene sancties ten aanzien van werkgevers die onvoldoende inspanningen leveren, lijken daarentegen moeilijk toepasbaar. Bovendien bepaalt de regering dat deze beschikkingen niet van toepassing zijn op werkgevers die minder dan 50 werknemers in dienst hebben, noch op loontrekkende werknemers die werken voor een organisatie die minder dan 50 loontrekkende werknemers telt. Dat komt neer op de grote meerderheid van onze bedrijven!

Het ABVV veroordeelt met klem deze voortdurende aanvallen ten aanzien van de meest kwetsbaren in onze samenleving. Bovendien wil het ABVV absoluut niet dat zieke werknemers worden gebruikt als budgettaire aanpassingsvariabele. In dit verband herinneren wij eraan dat de beste besparing die de regering kan verwezenlijken, erin bestaat om massaal te investeren in de preventie van gezondheidsproblemen, meer bepaald op het werk. Voorkomen is beter dan genezen!

Ten slotte roept het ABVV de ministers met nadruk op om het sociaal overleg te eerbiedigen. De sociale gesprekspartners hebben namelijk unaniem gevraagd om de naleving van het vrijwillige karakter van de terugkeer naar werk te waarborgen. Zonder deze voorwaarde kan er geen sprake zijn van een succesvolle procedure.

Wij pleiten voor het intrekken van de sancties en voor een écht, doordacht en gecoördineerd beleid voor de begeleiding van zieke werknemers, evenals voor een gelijkaardig preventiebeleid.

Reality check: re‐integratie van langdurig zieken door de ogen van de zieke werknemers

In maart‐april 2017 hield het ABVV een grote enquête, genaamd ‘Modern Times 2’, bij 14.505 werknemers. Deze enquête wees uit: werk maakt steeds meer mensen ziek! "80,4% van de respondenten vindt dat de manier waarop het werk momenteel door hun werkgever wordt georganiseerd, gevolgen kan hebben voor hun lichamelijke of mentale gezondheid". Ondanks deze realiteit, blijft de regering de zieken frontaal aanvallen, in plaats van de ziekte zelf aan te pakken. Hieronder vindt u enkele anonieme getuigenissen die we hebben ontvangen van werknemers in het kader van onze enquête ‘Back to Work’, die we hebben gevoerd van 27 november tot 31 december 2017 bij 1.305 werknemers.

Michel, 35 jaar, banksector

“Na een lange periode van ziekte, hernam ik deeltijds mijn werk, maar mijn werkgever laat mij regelmatig overuren doen. Na overwerk ben ik verplicht om een hogere dosis pijnstillers te nemen. Hierover praten met mijn leidinggevende, helpt niets. Wanneer ik van mijn werk thuiskom, kan ik niets meer in het huishouden doen.”

Sophie, 42 jaar, distributiesector

“Ik heb meer dan tien jaar in een grootwarenhuis gewerkt. Helaas heb ik in die tien jaar niet veel rust gekend. Eén van de directieleden zette heel wat druk op mij. Dat probleem was gekend bij iedereen. Toch werd er niets gedaan om de situatie te verbeteren, ondanks de vele klachten, de vele gevallen van langdurige ziekte bij de personeelsleden en meerdere vrijwillige vertrekken ... Ik wil re‐integreren in het bedrijf, maar er is niets veranderd of ingevoerd om te vermijden dat ik herval.”

Alexandre, 38 jaar, werkloos

“Na bijna één jaar op de mutualiteit omwille van een burn‐out, verklaarde de adviserend geneesheer me ‘geschikt voor werkhervatting’. Nadat ik in het re‐integratietraject was gestapt, heb ik echter mijn medische C4 gekregen. Het grote probleem van dit alles is dat ik nu moet leven met een werkloosheidsuitkering van €450 , in plaats van met €1.000 bij de mutualiteit. Ik zeg ‘leven’, maar eigenlijk zou ik moeten zeggen ‘overleven’... Want sinds ik in de werkloosheid zit, maak ik de grootste ellende door die je je maar kunt inbeelden! Schulden.”

Valérie, 43, bediende

“Als gevolg van mijn stresserende job kwam ik in een burn‐out. Na een opname in een psychiatrisch ziekenhuis, ging ik deeltijds werken zonder dat mijn takenpakket werd aangepast. De directie beloofde een oplossing, maar die kwam er nooit. Er werd geen rekening gehouden met mijn situatie en ik ben bang om te hervallen.”

We concluderen dat deze verhalen ons sterken in onze analyse. Ondanks de ruchtbaarheid die eraan is gegeven, stellen we vast dat het re‐integratietraject van langdurig zieken zoals voorgesteld door minister De Block eigenlijk niet werkt. Meer nog, het stort de zieke werknemers in wanhopige situaties, of zelfs in de armoede. We hopen dat ernstig overleg mogelijk is. Daarnaast blijven we vooral ook pleiten voor een preventiebeleid en voor een echte wet over re‐integratie die de zieke werknemers beschermt en die bepaalde verplichtingen oplegt aan de werkgevers op het vlak van aangepast werk.

Sancties voor wie niet meewerkt aan een re‐integratietraject: een samenvatting

Het voorontwerp van wet voorontwerp van wet met betrekking tot de re‐integratie van arbeidsongeschikte werknemers dat aan de ministerraad van 4 mei voorgelegd werd, bepaalt wat volgt:

Indien de zieke werknemer

*de vragenlijst bedoeld om zijn situatie te evalueren niet nauwgezet invult, of binnen een termijn van twee weken na versturen van een aangetekend schrijven deze nieuwe verplichting niet nakomt en hiervoor geen redelijke rechtvaardiging kan aanhalen, dan worden zijn uitkeringen met 5% verminderd ;

*niet aanwezig is op het medisch‐sociaal onderzoek of op het onderhoud bedoeld om zijn herinschakelingsmogelijkheden te evalueren, evenmin aanwezig is op de nieuwe datum die hem per aangetekend schrijven overgemaakt werd, en hiervoor geen redelijke rechtvaardiging kan aanhalen, dan worden zijn uitkeringen met 10% verminderd.

Indien blijkt dat de werkgever

*onvoldoende inspanningen heeft gedaan om de betrokken werknemer zijn baan in het bedrijf of instelling te laten behouden of om zijn herinschakeling te bevorderen, dan kan hij een administratieve boete oplopen van €800. Het toezicht op deze verplichting gebeurt door de ambtenaren die bij KB aangeduid worden;

ode werknemer geen herinschakelingsplan kan aanbieden of geen naar behoren gestaafd rapport kan overleggen aan de werknemer of aan de preventieadviseur‐arbeidsgeneesheer, en wel binnen de vastgestelde termijnen zoals bepaald in de welzijnswet – terwijl de preventie‐ adviseur‐arbeidsgeneesheer van mening is dat een ander werk of een aangepast werk te overwegen valt – dan is hij een bijzondere herstelbijdrage verschuldigd (de tekst aan de ministerraad bevat hierover twee opties).

*De regering voorziet dat deze bepalingen niet van toepassing zijn op werkgevers die minder dan 50 werknemers in dienst hebben, noch op werknemers die tewerkgesteld zijn bij een