Nieuwe carrièremogelijkheden voor verzekeringspsychiaters : na hun simulatie-aggravatieverslagen waa
Psychiaters staan qua euthanasie boven de wet
Verwante artikels
16/05 - Euthanasie: katholieke, joodse en islamitische artsen zien dit anders
08/05 - Petitiecampagne LEIF: 'Geef mij het recht om te kiezen'
05/05 - 7 nieuwe adviezen van de Orde: wat u moet weten
01/05 - 'Hoop is het krachtigste signaal dat een arts zijn patiënten kan meegeven' (opinie)
30/04 - Rechter staat hulp bij zelfdoding toe
BRUSSEL 17/05 - De Orde van Artsen heeft zich in alle stilte boven de wet gesteld. Op 27 maart keurde de Kamercommissie Justitie een amendement van sp.a goed, waardoor de wilsverklaring tot euthanasie na een eenmalige bekrachtiging ongelimiteerd zal gelden. De hoofdbedoeling was om op die manier de ambtelijke rompslomp van het verlengen van de wilsververklaring uit de wereld te helpen. Vanaf nu zal de gemeente om de tien jaar een herinnering sturen om te melden dat de wilsverklaring nog geldig is. Op 27 april keurde de Orde van Artsen een richtlijn goed die de euthanasieaanvraag voor dementerenden nog ingewikkelder maakt.
Sinds het bestaan van de euthanasiewet die ondertussen 14 jaar oud is, leeft het debat om euthanasie ook mogelijk te maken voor wie wilsonbekwaam is door een ernstige hersenaandoening. Al bijna 30.000 mensen hebben de petitie voor een wetswijziging getekend die het LevensEinde InformatieForum (Leif) begin deze maand lanceerde. Zij eisen dat hen de mogelijkheid geboden wordt om hun dementieproces niet tot het einde toe te hoeven uitzitten.
Euthanasie bij dementie kan nu alleen zolang de patiënt nog wilsbekwaam is. In 2016 en 2017 vroegen en kregen in ons land 24 mensen euthanasie in een vroegtijdig stadium van dementie. In 2018 waren het er 22, of bijna een verdubbeling. Dat blijkt uit rapporten van de federale euthanasiecommissie. Het betreft maar 2 procent van alle euthanasie-cases in Vlaanderen.
Wie op voorhand vastlegt dat hij euthanasie wil als hij wilsonbekwaam of dement is geworden, moet in de praktijk wachten tot hij in een onomkeerbare coma is beland. Het socialistisch amendement bepaalt dat patiënten deze ziektetoestand vooraf in samenspraak met hun vertrouwensarts kunnen neerschrijven. Zo kan men ook bij wilsonbekwaamheid of bewusteloosheid aan hun wens tegemoet komen. Het zag er sterk naar uit dat alle partijen het erover eens waren om de wet in die zin aan te passen. Open VLD, SP.A, Groen en PVDA zijn voor, de N-VA heeft nog voorbehoud en CD&V vindt dat het niet moet. En het ziet er naar uit dat die laatste partij via de psychiaters in de Orde van Artsen ervoor gezorgd heeft dat om het even wat de wetgever stemt, de procedure voor euthanasie bij psychiatrische patiënten nog een stuk omslachtiger wordt.
Het bespreken van euthanasie in de psychiatrie blijft „een taboe", en menig psychiater, zeker van katholieke huize, lees: KUL, vindt euthanasie „verwerpelijk" . Slechts zelden behandelen psychiaters euthanasieverzoeken zelf. Nochtans zou het open staan voor euthanasieverzoeken voor psychiaters moeten behoren tot een „onderdeel van de goede behandeling". Dat zou er overigens toe kunnen leiden dat psychiater en patiënt samen tot de conclusie komen dat er toch nog behandelingen mogelijk zijn. Maar als de conclusie is dat de doodswens duurzaam, vrijwillig en weloverwogen is, dan zou een psychiater de euthanasie zelf moeten durven uitvoeren. Men kan het moeilijk fatsoenlijk noemen om dan te zeggen " voor de dood moet u maar een ander zoeken."
En klassieke uitspraak tegen euthanasie bij dementerende komt van neuroloog Patrick Cras, diensthoofd aan het UZA, die op een recent congres van LEIF vertelde hoe mensen met dementie naarmate hun ziekte vordert, vaak van mening veranderen. Patiënten die bij het horen van de diagnose zeiden dat ze in een latere fase absoluut euthanasie zouden willen, kwamen daar later expliciet op terug. Wat men vaak vergeet is dat euthanasie bij psychiatrische patiënten wettelijk is toegestaan, en wordt ook toegepast. Vorig jaar betrof het 2,4 procent van alle 2.357 euthanasiegevallen, zoals blijkt uit het recentste rapport van de federale euthanasiecommissie.
Uit een niet officiële evaluatie van de euthanasiewet, in voorbereiding tot een doctoraat hierover, bleek dat ruim 60 procent van de ondervraagde psychiaters het ‘ondenkbaar' noemde ooit aan euthanasie mee te werken.
Het doctoraat kan herbegonnen worden. De Orde van Artsen heeft hierover immers een nieuw advies met deontologische en gedragsregels voor artsen klaar. Het staat sinds 27 april op de website van de Orde, maar zelf gaf ze er nog geen ruchtbaarheid aan. Het advies zorgt voor een spagaat met de wetgeving. Want de Orde van Artsen is nu strenger dan de wet.
Die zegt dat bij euthanasie bij een niet-terminale patiënt, bij een vrijwillig verzoek van de patiënt, ondraaglijk lijden en uitzichtloosheid qua behandeling, de arts moet advies inwinnen bij twee andere artsen, onder wie minstens één psychiater (niet de behandelende psychiater). Tussen uitvoering en verzoek moet minstens een maand verlopen zijn. Maar volgens de Orde moet bij psychiatrische patiënten die vanwege psychisch lijden euthanasie vragen (en die dus niet terminaal zijn) de uitvoerende arts vanaf heden niet slechts één maar twéé onafhankelijke psychiaters om advies vragen.
En die moeten in real time met elkaar rond de tafel zitten en mogen dus via mail of per correspondentie met elkaar overleg plegen. Daarnaast moét de familie, of zelfs meer: de naasten bij de overleg betrokken worden. Artsen die niet willen meewerken, hebben doorverwijsplicht. Ze mogen daarbij ‘geen uitspraak doen over de opportuniteit' van de euthanasievraag. Dat betekent dus dat wie psychisch lijdt, tijdig een wilsverklaring heeft afgelegd en gedeponeerd, over geen enkel zelfbeschikkingsrecht beschikt. De Orde zegt niet welke psychiaters elkaar moeten con sulteren, noch of het gaat om een behandelende psychiater en zijn collega uit dezelfde LOK, of dat het gaat om een doodvreemde "expert" in euthanasieverzoeken. In theorie zou een arts die deze omslachtige procedure niet volgt, van de Orde dus een tuchtstraf kunnen krijgen, terwijl hij of zij geen misdrijf heeft gepleegd. ‘Idealiter zou de wet meer overeenstemmen met alle adviezen die nu al zijn geschreven' zegt een bescheiden psychiater van de KUL, dr. Joris Vandenberghe. De Orde stelt zelfs voor dat de ziekteverzekering dit overleg zou vergoeden, onder de noemer ‘multidisciplinair euthanasie consult' (MEC).
Ik zie daar een mooi businessmodel voor psychiaters met pensioen die zich nu vaak occasioneel bezig houden met expertises voor rechtbanken en verzekeringsmaatschappijen allerhande. Of gaat men naar het Nederlandse model waar echte "levenseinde-artsen" van patiënt tot patiënt reizen. Zij doen dit werk in alle eer en geweten, maar worden daarvoor opgeleid, bijgeschoold en terdege gecontroleerd. Dat is in ons land nog lang niet het geval. Ik wens echter niet dat mijn aanvraag desgevallend behandeld wordt door een gewezen arts van het DGEC die na zijn pensioen op die manier zijn flat aan zee afbetaalt.
Zegt dr. Vandenberghe tenslotte: "We lieten ons soms vermurwen. We hebben nu de puntjes op de i gezet."
Meer info: https://overlegorganen.gezondheid.belgie.be/nl/documenten/fcee-euthanasie-verslag-2018
Bron : MediQuality
