1 miljard euro voor ziekenfondsen, maar wat doen ze er mee ?
Maggie De Block neemt ziekenfondsen in vizier: “Het is mij niet duidelijk wat al die personeelsleden daar doen”
pl, blgVandaag om 03:01
De Block wil de mutualiteiten niet afschaffen, “maar het is nu wel het moment om op tafel te slaan”, zegt ze. Foto: put
Net als N-VA, vraagt ook uittredend minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) dat de ziekenfondsen anders gaan werken. Meer digitalisering, minder extraatjes en meer controle op de 1 miljard administratiekosten die ze elk jaar krijgen.
“Als de ziekenfondsen niet op een andere manier gaan werken, dan zagen ze de tak af waarop ze zitten.” Dat zei minister De Block gisteren tijdens een debat over gezondheidszorg aan de VUB. Aanleiding was een enquête bij het publiek, waaruit bleek dat 82 procent van de aanwezigen voor de afschaffing van de zuilgebonden ziekenfondsen is. De aanwezigen waren allemaal professionals uit de sector.
Als de ziekenfondsen verder willen overleven, moet het volgens De Block dus anders. Afschaffen wil ze die mutualiteiten niet, “maar het is nu wel het moment om op tafel te slaan”, zegt ze. Zo wil ze om te beginnen meer transparantie over wat er precies gebeurt met de 1 miljard euro overheidsgeld die ze elk jaar krijgen. “Nu is er geen enkele financiële controle op de ziekenfondsen mogelijk”, aldus de Open VLD-minister. “Zelfs het Rekenhof heeft moeten vaststellen dat het geen audit kon doen omdat het niet genoeg informatie heeft. Ik vraag me bijvoorbeeld af wat het personeel doet. Veel taken zijn gedigitaliseerd, maar het is niet duidelijk wat de mensen die deze taken vroeger deden, nu doen.”
In die digitalisering moeten de ziekenfondsen als het van De Block afhangt ook nog verder gaan. “Om zo ruimte te maken om zich te focussen op de gezondheid van hun leden.” Die focus betekent tegelijk dat er minder extraatjes moeten zijn, zoals het terugbetalen van margarine en dergelijke. “Bovendien moeten ze komaf maken met allerhande vehikels”, zegt De Block. “Het is niet goed dat een ziekenfonds bijvoorbeeld ook eigenaar is van apotheken of winkels. Dan ben je rechter en partij tegelijk.”
Van wit blad vertrekken
Daarmee gaat De Block in deze verkiezingsperiode een stapje verder dan wat ze als minister heeft gedaan. Zo heeft ze met de ziekenfondsen in het verleden wel een toekomstpact gesloten waarin een aantal van die elementen zat, maar tot een echte verandering heeft dat tot nog toe niet geleid. De voorbije jaren was het vooral N-VA die op het gaspedaal stond om de ziekenfondsen te hervormen.
N-VA-Kamerlid Valerie Van Peel is dan ook blij dat De Block de toon verscherpt. Van Peel pleit voor een “grondig debat over de rol van de ziekenfondsen” na de verkiezingen. “Laten we van een wit blad vertrekken”, zegt ze. “Tot nog toe is elke hervorming gestrand op de verzuiling en de verstrengeling met de politiek. Er is altijd voortgebouwd op historisch misgroeide structuren en parameters voor de financiering. De rol van de ziekenfondsen moet worden toegespitst op de begeleiding en advisering van de patiënten, niet op het doorgeefluik voor de uitkeringen. Tegenover die rol moet een juiste financiering staan, in de plaats van jaarlijks 1 miljard euro toe te kennen waarvan het Rekenhof zegt dat niemand weet waaraan ze wordt gespendeerd en of ze wel nodig is.”
“Niets zo gecontroleerd”
De andere partijen traden tijdens het debat veel meer op als verdediger van de fondsen. “Ik nodig u uit over de grenzen te kijken. In Nederland zijn de ziekenfondsen verdwenen, maar zijn de wachtlijsten enorm gestegen en de kosten toegenomen”, hekelde Bianca Debaets (CD&V).
“Niets wordt zo gecontroleerd als de ziekenfondsen”, pikte Karin Jiroflée (SP.A) in. Net als Peter Mertens (PVDA) benadrukte ze dat de kosten bij een privatisering een pak hoger zouden kunnen oplopen. “Van elke 100 euro zorgbudget gaat bij ziekenfondsen 96 procent naar zorg. In de privé is dat 66 euro, want er moeten overhead en winst af”, zei Jiroflée.
