top of page

Hoe meer er bespaard moet worden, hoe meer "reclame" voor euthanasie en "palliatieve

Er moet bespaard worden.

Oudere mensen zijn vaker ziek.

Ze hebben 40 jaar lang zowat de helft van hun loon afgedragen voor hun sociale zekerheid, maar eens ze oud zijn, is de overheid ze liever kwijt dan rijk.

Hetzelfde geldt voor de hospitalisatieverzekeringen. Jarenlang premies betaald, maar als een ziekte toeslaat op hogere leeftijd, klinkt "palliatieve sedatie" als goud in de oren van verzekeringsmaatschappijen.

Steeds meer artikels duiken op, waarin de "voordelen" van euthanasie en "palliatieve sedatie" gepromoot worden. Palliatieve sedatie is niets meer dan een trage dood. Het oogt alleen wat minder hard, omdat het bewustzijn van de patiënt wordt uitgeschakeld, waardoor ze niet meer kunnen vertellen hoe ze er écht aan toe zijn.

Deze mediacampagne, ondersteund door allerhande in het leven geroepen comités, heeft tot doel bepaalde moordpraktijken als "normaal" en maatschappelijk aanvaardbaar te laten doorgaan.

Ziekenhuis krijgen ongeschreven instructies om daar waar mogelijk palliatieve sedatie (zeg maar moord) toe te passen bij oudere, chronisch zieke mensen. Vaak gebeurt dit zonder hun medeweten of akkoord en zonder het medeweten of akkoord van de familie.

Zeker minder mondige, of dementerende patiënten zijn de pineut.

Officieel veroordeelt Maggie De Block deze steeds wijder verspreide moordpraktijken. De artsen en verpleegkundigen die deze moorden plegen, worden zowel door justitie als het ziekenhuis en de Orde der Artsen ingedekt.

Rationeel gezien is het gemakkelijk om te stellen : hij / zij was toch al oud. Hij / zij heeft een mooi leven gehad. Hij / zij zou toch niet meer te redden zijn. Het einde was sowieso nabij (alhoewel dat einde soms nog maanden of jarenlang kan duren in de praktijk - welke arts kan in de toekomst kijken ?). Nu is hij / zij tenminste pijn bespaard.

Maar wat als het jouw vader, moeder, oma, opa, tante of oom is ? Is het dan ook zo gemakkelijk om deze drogredenen te verdedigen ?

Euthanasie en palliatieve sedatie : ja, maar enkel als de patiënt daar zelf om vraagt en als de toestemming op papier staat. Zoniet gaat het over niets meer of minder dan de moord op bejaarden of chronisch zieken.

Was er een plots en verdacht overlijden van een naaste tijdens een ziekenhuisopname ?

Meld het ons.

Euthanasie: zowel buitengewoon als normaal

Verwante artikels

  • 12/03 - Dokter wil wetswijziging: "eerst hartdonatie, dan euthanasie"

  • 15/02 - Misdaaddokters (opinie)

  • 18/01 - Ruim 12.550 nieuwe wilsverklaringen in 2018

AMSTERDAM 28/02 - Voor de arts blijven verzoeken om euthanasie of hulp bij zelfdoding ingewikkeld. De verwachting van de patiënt en bereidheid van de arts kunnen daarom botsen. Docent medische ethiek Marianne Snijdewind deed onderzoek naar de normalisering van euthanasie en hulp bij zelfdoding. ‘Ik vond aanwijzingen voor normalisering, maar ook elementen die erop wijzen dat het buitengewoon medisch handelen blijft.’ Snijdewind verdedigde gisteren haar proefschrift bij Amsterdam UMC.

Snijdewind onderzocht in hoeverre euthanasie en hulp bij zelfdoding als normaal worden gezien. Ze onderscheidt hierin twee niveaus: maatschappelijke en wettelijke normalisering. Het eerste niveau gaat over de mate waarin levensbeëindiging op verzoek maatschappelijk geaccepteerd is. Het tweede niveau heeft betrekking op wettelijke kaders rond actieve levensbeëindiging. ‘Beide niveaus beïnvloeden elkaar en werken op elkaar in,' aldus Snijdewind.

Spanningen

Snijdewind heeft het maatschappelijke niveau van normalisering vergeleken met het wettelijke niveau. ‘Hierbij zie je dat patiënten verwachtingen hebben op het gebied van euthanasie die voorbij de wettelijke grenzen gaan. Tegelijkertijd zijn artsen soms niet bereid een euthanasieverzoek in te willigen als het wel binnen de wettelijke grenzen valt.' Het verschil in wens, wettelijke grenzen en bereidwilligheid kan voor spanningen zorgen. ‘Artsen kunnen zich hierdoor onder druk gezet voelen en meer terughoudend worden om de verzoeken uit te voeren.'

In haar onderzoek kwam ook naar voren dat miscommunicatie, onzichtbaar lijden en onverwachte gebeurtenissen het moeilijk maken voor een arts om een verzoek in te willigen. Deze factoren maken de situatie complexer. De promovenda concludeert dat euthanasieverzoeken voortkomend uit dementie of psychiatrische aandoeningen vaker ingewikkeld worden door aanwezigheid van één of meer van deze factoren, en dat maakt een beslissing voor de arts soms erg lastig.

Levenseindekliniek

Als de patiënt en arts niet op een lijn zitten en er niet uit komen, kunnen patiënten naar de Levenseindekliniek gaan. Deze kliniek kan op zichzelf gezien worden als een teken van normalisering. ‘Het omgekeerde is echter ook waar: de kliniek is ook een teken dat levensbeëindiging op verzoek zo moeilijk blijft voor artsen dat ze vaak niet bereid zijn om het zelf uit te voeren.'

VersturenAfdrukken28/02/2019 Bron: Amsterdam UMC

Misdaaddokters (opinie)

Verwante artikels

  • 28/02 - Euthanasie: zowel buitengewoon als normaal

  • 31/01 - Ik weet het niet…(opinie)

  • 10/01 - Het recht om de ziekte te ‘vergeten’ (opinie)

  • 07/12/2018 - “Hoeveel verdien jij nu eigenlijk?”, vroeg de zoon van de huisarts

  • 29/11/2018 - Ziekenzorg, 50 jaar geleden (opinie dr. Marc Cosyns)

BRUSSEL 15/02 - Deze week is het ‘Week van de Euthanasie'. Ik schreef er al over in 2017 en wil deze gelegenheid alleen gebruiken als aanknopingspunt voor enige opiniërende reflectie over ‘de misdaaddokters’.

De ‘poëzieweek' was een Nederlands-Vlaams initiatief.

De ‘week van de euthanasie' is voorlopig alleen een Nederlands alternatief.

Een ‘week van de misdaad' mondiaal expectatief, evocatief, executief?

Een week van de euthanasie? Bij ons kent men de ‘Dag van Waardig Sterven en Euthanasie' op 28 mei, georganiseerd door de vereniging Recht op Waardig Sterven, dit jaar in het teken van Voorafgaande Zorgplanning. Internationaal is er een ‘Dag van de Euthanasie' op 2 november georganiseerd door de (Franse) vrijzinnigen, de laïcité, als pasmunt voor Allerzielen. Er is ook een internationale dag van de Palliatieve Zorg op de tweede zaterdag in oktober, in Nederland het begin van de ‘week van de palliatieve zorg'. Tegen elkaar in plaats van met elkaar heerst nog altijd in de wereld van de stervensbegeleiding…en ik die ervan overtuigd ben dat euthanasie als levenseindebeslissing naast andere gelijkwaardige mogelijkheden alleen maar ‘goed' kan toegepast binnen het kader van palliatieve zorg.

Maar deze week dus, van 09 tot 16 februari: ‘Week van de Euthanasie'. Ik schreef er al over in 2017 en wil deze ‘week' alleen gebruiken als aanknopingspunt voor enige opiniërende reflectie over ‘de misdaaddokters'. Er bestaat nog geen week van de misdaaddokters maar wel een wekelijks aflevering op Canvas vanaf 6 februari, iedere woensdag gedurende 6 weken. Vlaamse en Nederlandse wetsdokters en gerechtspsychiaters op de stoel tegenover Gilles de Coster, interviewer van dienst in strafpleitersdecor. 'Plaats van delict' was de focus van de eerste aflevering. Welke geheimen geeft ze prijs?

‘Indien we alle overlijdens in zorginstellingen zouden onderzoeken, ben ik er zeker van dat we de doos van Pandora opentrekken,' zegt de juridisch gedreven wetsdokter Wim Van De Voorde. Op #misdaaddokters werpt dit een nieuw licht op de oude dag.

‘De meeste onopgeloste moorden zijn niet spectaculair, dat zijn zeer silentieuze moorden,' zegt de flandrien van de wetsdokters, Geert van Parys. Hij vraagt zich af welke haan er zal naar kraaien als hij bij zijn 80-jarige schoonmoeder in haar serviceflat een overdosis slaapmiddelen in haar soep draait. De blik van Gilles de Coster lijkt bijna samenzweerderig.

‘Wanneer bij een verdacht overlijden de huisarts de familie kent, maakt "natuurlijk overlijden" het leven zoveel simpeler,'" repliceert de auteur van Dagboek van een wetsdokter, Werner Jacobs.

‘Het zal ook best wel dat in rusthuizen regelmatig oma een handje wordt geholpen,' zegt de nog jonge wetsdokter Dingeman Rijken, ‘de vraag is in hoeverre je die allemaal wil opsporen'.

‘Ik zou dat precies wel graag weten,' probeert Gilles waarop prompt het antwoord: ‘Dan moeten we ze allemaal opensnijden'.

Zijn dit gratuite uitspraken van populaire wetsdokters of onderbouwde stellingnames?

Is ‘het in de soep draaien' echt wel zo eenvoudig dat het zo frequent zou voorkomen om van 80-plussers vanaf te zijn? Wordt oma echt zo regelmatig een handje geholpen en wie doet dat dan?

Op basis van Duits onderzoek van Bernd Brinkmann berekende Wim Van de Voorde dat in België elk jaar 150 tot 200 moorden gewoon niet worden ontdekt. ‘Die moordenaars gaan dus vrijuit en bevinden zich onder ons,' zoals ex-procureur-generaal Yves Liégeois het vertolkt. Of de soepdraaiers hiertussen zitten is niet bekend.

Zorgverleners die ‘oma een handje helpen' behoren niet tot deze groep maar zitten misschien wel in de doos van Pandora. In het laatste sterfgevallenonderzoek op basis van overlijdenscertificaten (2013) verklaren de deelnemende artsen ‘levensbeëindiging zonder verzoek' met de ‘intentie het levenseinde te bespoedigen' toe te passen in 1,7% wat overeenkomt met ongeveer 1000 sterfgevallen.

Dit blijkt uit verdere analyse een heterogene groep waarbij men ook gevarieerde medicatie gebruikt. Er is veel discussie over het gebruik van opioïden waarvan sommige onderzoekers beweren dat dit nooit tot de dood leidt.

Bij ‘levensbeëindiging op verzoek' (gecatalogeerd als euthanasie) ziet men nochtans diezelfde dosissen opioïden. In dit ethisch beladen onderzoek vergaloppeert men zich soms in wat men tracht te bewijzen en te bewerkstelligen…

Er blijft nog veel onduidelijkheid en verwarring in de gebruikte terminologie en de perceptie bij levenseinde(be)handeling. Of ‘ze allemaal opensnijden' ons meer zal leren is te betwijfelen. Ik pleit voor duidelijker onderzoek, retrospectief maar ook prospectief, zonder voorafgaande bewijsdoelstelling. Ik zal me blijven inzetten voor de wettelijke gelijkwaardigheid van alle levenseindbeslissingen binnen het kader van palliatieve zorg. Ik wil een betoog houden voor gericht forensisch onderzoek bij ‘ongewone sterfgevallen', zoals Wim Van De Voorde al jaren vraagt en dat hij zeker en terecht zal herhalen in een van de volgende wekelijkse afleveringen van de misdaaddokters.

Een ‘week van de misdaad' heeft niets poëtisch, maar zou wel kunnen helpen om misdaad en stervenshulp van elkaar te scheiden en in hun juiste toedracht te benaderen. Misdaad om te voorkomen, stervenhulp om te koesteren.

Dr. Marc Cosyns, MD, Huisarts in WGC Watersportbaan - Gent, Praktijkassistent - Medische ethiek en deontologie, Vakgroep huisartsgeneeskunde en eerstelijnsgezondheidszorg UGent.

Featured Posts
Recent Posts
bottom of page