top of page

1 miljard euro voor ziekenfondsen maar geen kat weet waar het geld naartoe gaat, zieke mensen krijge

Ziekenfondsen: als zuilen spreken, moet Rekenhof zwijgen

Verwante artikels

  • 17/12/2018 - Ziekenfondsen worden duurder en blijven ondoorzichtig

  • 18/09/2018 - Budget ziekenfondsen: 1 miljard euro per jaar en toch blijkt doorlichting onmogelijk

  • 14/09/2018 - Controle op de ziekenfondsen: dit is het rapport van het Rekenhof

  • 06/04/2018 - Mutualiteiten krijgen geen blanco cheque meer

  • 30/03/2018 - Rekenhof legt voor het eerst verdeelsleutel artsenquota vast

BRUSSEL 13/02 - Kamerlid Valerie Van Peel (N-VA) klaagt de stilte aan rond de audit over de ziekenfondsen. “Als parlementslid probeer je al eens iets onder de aandacht te brengen,” schrijft ze op de website Doorbraak.be. “Niet alleen parlementsleden doen dit, maar ook publieke instellingen, zoals het Rekenhof. Vaak volgt dan een publieke reactie van andere partijen of belangengroepen. Maar in bepaalde gevallen blijft het stil. Zo stil dat het bijna geen toeval meer kan zijn.

En dan is er meer aan de hand. Het gebeurde met drie kritische rapporten van het Rekenhof over de financiering en controle van de ziekenfondsen, die bijna twee jaar lang worden doodgezwegen." Van Peel klaagt de verziekte band aan tussen de twee grote ziekenfondsen en verzuilde christendemocratische en socialistische partijen, "die al die tijd ongemakkelijk wegkijken".

In januari 2017 publiceerde het Rekenhof op vraag van Van Peel en enkele collega's in het parlement zijn eerste audit over de werkingskosten van de ziekenfondsen. De conclusie is niet mals. De ziekenfondsen ontvangen jaarlijks meer dan 1 miljard euro aan publieke middelen om hun werkingskosten te bekostigen. "Maar niemand weet echt of dit bedrag hun werkelijke kosten dekt, ook het Rekenhof niet. De ziekenfondsen geven te weinig inzicht in hun kostenstructuur. Mogelijk worden de ziekenfondsen sterk overgefinancierd. Maar hoe dan ook, kan niemand zeggen waarvoor het belastinggeld precies wordt gebruikt. Na de publicatie van deze audit blijft het opvallend stil. Ook bij de ziekenfondsen. "

Uit een tweede audit die in juni 2017 gepubliceerd werd blijkt dat het bonus-malussysteem op basis waarvan de ziekenfondsen aangespoord worden om zuinig om te springen met de middelen die zij ontvangen om geneeskundige zorgen terug te betalen, niet werkt. Van Peel: "Dit is niet alleen de fout van de ziekenfondsen want vooral een gevolg van het eeuwig voortborduren op historisch scheefgegroeide parameters. Maar de audit stelt wel dat de ziekenfondsen hun verplichting om bij RIZIV-akkoorden over de hoogte van de honoraria en de remgelden ook corrigerende besparingsmaatregelen uit te werken om budgetoverschrijdingen te vermijden, gewoon niet nakomen. Ze leveren dus ook zelf amper inspanningen om zuinig met onze publieke middelen om te springen. Opnieuw sterke kritiek van het Rekenhof. En opnieuw blijft het doodstil bij de ziekenfondsen."

Een derde audit die in september 2018 gepubliceerd werd, trok harde conclusies. Van Peel: "Deze keer breng ik de audits van het Rekenhof zelf onder de aandacht van de pers om te vermijden dat er weer geen reactie komt van betrokkenen en politiek. De audits worden op 18 september opgepikt door onder meer De Tijd en Knack, en halen zelfs de voorpagina van De Standaard. Maar ook dit mag niet baten. Opnieuw geen enkele reactie van de ziekenfondsen. Alleen bevoegd minister Maggie De Block laat zich verleiden tot een reactie. De hoofdrolspelers en hun bevriende partijen zwijgen."

Vorige maand, januari 2019, vroeg Van Peel hoorzittingen te organiseren over de audits van het Rekenhof, met een focus op de derde. De derde audit komt dan ook tot enkele hallucinante conclusies: De ziekenfondsen stellen onvoldoende gegevens en informatie ter beschikking van de controlediensten van de overheid. Er is vaak geen rechtstreekse toegang. De controlediensten weten bovendien amper hoe de ziekenfondsen hun interne controles organiseren. Een ernstige en diepgaande controle van de ziekenfondsen is onmogelijk: ‘Het RIZIV en de CDZ beschikken […] over onvoldoende informatie om een doelmatige controle op de activiteiten van de ziekenfondsen te organiseren', stelt het Rekenhof. Van Peel: "En de bereidwilligheid van de ziekenfondsen om iets aan deze situatie te verhelpen? Die is op zijn minst bedenkelijk te noemen.

Een voorbeeld: toen de ziekenfondsen gevraagd werden om een ‘cartografie' op te maken over de interne controles die zij allemaal uitvoeren, leverden de ziekenfondsen een cartografie af die geenszins antwoord geeft op de vraag, en die ‘door zijn algemeenheid door het RIZIV niet bruikbaar geacht [werd]', aldus het Rekenhof. Dankzij de hoorzitting kunnen de ziekenfondsen nu niet langer zwijgen. Ze moeten hun visie op de audits komen toelichten in het parlement. En worden daarbij volop gesteund via bezorgde en complimenteuze tussenkomsten vanuit de bevriende partijen. Naast mezelf, blijkt niemand echt in te gaan op de duidelijk verontrustende conclusies van de audits. Het onafhankelijke Rekenhof zit er bij momenten als grote boosdoener bij. Tot een debat over de toekomstige rol van de ziekenfondsen komt het niet. Laat staan dat er bereidheid blijkt om de financiering op een andere, correcte en transparante manier te gaan organiseren zoals mijn partij vraagt. Maar hebben de ziekenfondsen de resultaten van de audit zelf begrepen? Oordeel vooral zelf. De conclusie uit de presentatie die tijdens de hoorzitting gegeven wordt door de Socialistische Mutualiteiten na maanden bedenktijd, luidt als volgt:

-Ziekenfondsen stellen veel gegevens ter beschikking

-We worden ernstig en diepgaand gecontroleerd

-We streven naar permanente bijsturing en verbetering

-Indien er hiaten zijn, dan zijn de ziekenfondsen steeds bereid tot oplossingen.

Van Peel concludeert: "Tja. Veelbelovend…." Wordt na de verkiezingen vervolgd.

Bron : 13/02/2019 Auteur: Marc van Impe Bron: MediQuality

Ziekenfondsen worden duurder en blijven ondoorzichtig

Verwante artikels

  • 13/02 - Ziekenfondsen: als zuilen spreken, moet Rekenhof zwijgen

  • 08/01 - Jonge specialist over terugbetaling van homeopathie (opinie)

  • 19/12/2018 - N-VA heeft geheime agenda, zegt De Block

  • 18/12/2018 - Asiel en Migratie : waarom het zo moeilijk is om een snelle oplossing uit de hoed te toveren

  • 14/12/2018 - Om en bij de 600.000 € voor één behandelde patiënt, per jaar

  • 14/12/2018 - Bijdrage ziekenfonds tot 20 procent duurder

  • 10/12/2018 - Sociaal statuut van de arts: berekening activiteitsdrempel wordt herzien

  • 07/12/2018 - Een op twee jongeren voelt zich verslaafd aan smartphone (Onafhankelijke Ziekenfondsen)

  • 05/12/2018 - Helft van Vlamingen vindt ziekenfonds inefficiënt

  • 04/12/2018 - Artsenhonoraria : dit verandert vanaf 1 januari 2019

BRUSSEL 17/12 - De twee grootste ziekenfondsen van het land, de Christelijke Mutualiteit (CM) en de Socialistische Mutualiteit, worden volgend jaar een stuk duurder. Slechts één ziekenfonds laat zijn bijdrage zakken. Zowel de prijzen als de terugbetalingen worden stilaan geharmoniseerd, waardoor sommige leden hun bijdrage gevoelig zullen zien stijgen.

Gemiddeld een Vlaams gezin met één kind ten laste zo'n 176 euro per jaar betalen. Dat is bijna 6 procent meer dan in 2018. De stijging loopt op tot van ongeveer 20 tot 25 procent, die "noodzakelijk is om alles te kunnen blijven betalen." Bovendien voert de CM vanaf januari een franchise in van 30 euro per jaar voor remgeld en schaft het heel wat extra tegemoetkomingen, zoals voor homeopathie, af. In Wallonië is vooralsnog geen sprake van een tariefverhoging maar daar ligt de ziekenfondsbijdrage voor een vergelijkbaar gezin op 235 euro per jaar.

Ter vergelijking: de honoraria voor een raadpleging van de huisarts, een huisbezoek of het globaal medisch dossier (gmd) stijgen vanaf januari met 3,33 procent. Maar de remgelden stijgen grosso modo evenredig mee, zodat de kosten voor de patiënt uiteindelijk nagenoeg gelijk blijven. Voor de chirurgen komt er geen indexering in 2019. Hetzelfde geldt voor een stuk voor technische prestaties, klinkt het. Voor andere prestaties geldt dan weer een indexering van 1,45 procent. Voor 2019 is een budget voorhanden van 131,8 miljoen euro om de erelonen van artsen te indexeren. Het gaat om een indexering van 1,45 procent op een totaalbudget van 8,4 miljard euro.

De conclusie ligt voor de hand: de grootste ziekenfondsen van ons land zijn niet in staat om een degelijk begrotingsbeleid te voeren. Tot die vaststelling komt ook het Rekenhof dat in september nog moest toegeven dat de overheid amper zicht heeft op hoe de ziekenfondsen hun werkingsmiddelen inzetten. Het Rekenhof dringt dan ook aan op meer transparantie."Nu beschikken het Riziv en de Controledienst voor de ziekenfondsen (CDZ) over onvoldoende informatie om een doelmatige controle op de activiteiten van de ziekenfondsen te organiseren."

Het is niet de eerste maal dat het Rekenhof tot die merkwaardige conclusie komt. In de eerste audit over de berekening van de administratiekosten van de ziekenfondsen had het Rekenhof het al over "een gebrek aan publiek beschikbare informatie", waardoor het geen uitspraak kon doen over de "adequaatheid" van het bedrag. De recente audit was de laatste in een reeks van drie onderzoeken naar de werking van de ziekenfondsen, die het Rekenhof op vraag van het federaal parlement opstartte. De rode draad doorheen de drie studies is duidelijk: het gebrek aan beschikbare informatie maakt een grondige doorlichting van de ziekenfondsen de facto onmogelijk.

De ziekenfondsen die zo graag artsen onder vuur nemen, zwegen in alle talen. Nochtans hadden ze twee jaar voordien met minister van Sociale Zaken Maggie De Block (Open VLD) een Toekomstpact afgesloten om hun werking te moderniseren. In dat pact beloofden de ziekenfondsen om hun boekhouding transparanter en eenvormiger te maken tegen eind december 2018, maar voorlopig is het nog wachten op resultaat. De ziekenfondsen zouden volgens dat pact hun eigen interne controles in kaart brengen.

Rik Dessein, financieel manager bij de Christelijke Mutualiteit, gaf toe dat alles beter kon: "We geven nu al een oceaan aan informatie aan de controlediensten. We vinden dat we al goed gecontroleerd worden en niet te vergeten: onze leden boordelen ons ook aan het einde van de rit." Maar die info blijkt volgens het Rekenhof "weinig bruikbaar". Voor de toegang tot facturatie- en aanrekeningsgegevens hebben de ziekenfondsen "drempels ingebouwd". Het gevolg, volgens de studie: "de controlediensten verzamelen de info momenteel vooral fragmentarisch".

Er is echter zwaar weer op komst voor de ziekenfondsen. De N-VA wil na de verkiezingen –op zijn minst – de financiering van de ziekenfondsen volledig herzien. "We moeten eindelijk eens af van wat heilige huisjes", zegt Kamerlid Valerie Van Peel, die mee aandrong op de drie audits door het Rekenhof. "De parameters waarmee nu berekend wordt hoeveel werkingskosten naar de ziekenfondsen gaan, goed voor één miljard euro per jaar, zijn compleet voorbijgestreefd.

In 1987 was er al een audit die daar vragen bij had. Dat doet het Rekenhof 31 jaar later opnieuw en er is nog altijd niets mee gebeurd. Als zelfs het Rekenhof niet kan weten wat er precies met die werkingsmiddelen gebeurt, wie dan wel? Niemand. Als ik in het parlement een vraag stel over een overheidsinstelling, krijg ik een transparant antwoord. Als ik iets vraag aan het ziekenfonds over haar wettelijke opdracht, niet." Van Peel wil het niet allemaal op onwil steken. "Een deel van de huidige complexiteit is niet de schuld van de ziekenfondsen, maar van de historisch fout gegroeide wetgeving. Maar ik heb wel de indruk dat ze zelf niet staan te springen om mee te werken aan een betere controle. Ze blijven mist spuien, terwijl we volgens ons wel degelijk kunnen besparen op structuren."

Dat gaat de Christelijke Mutualiteit nu inderdaad doen. Dit weekend lekte uit dat de CM stevig gaat afslanken. "We gaan op een gecontroleerde manier afbouwen. Nu niets doen is schuldig verzuim. De ganse sector is in verandering", zegt Alain Florquin, personeelsdirecteur bij de CM. Die hervorming kreeg de naam "Plan Nova". Middels een forse centralisering en digitalisering wil de directie van CM tegen 2022 intern orde op zaken stellen. Die omschakeling betekent dat er naar schatting 600 à 700 VTE"s (voltijdsequivalenten) zullen verdwijnen. "Daardoor kunnen er straks zelfs een paar duizend mensen een andere job krijgen binnen of buiten de CM", zegt vakbondssecretaris Pieter Liagre van de huisvakbond LBC-NVK . Over concrete cijfers houdt de directie zich op de vlakte. "We willen nu geen ­paniekboodschappen uitsturen", zegt ­Florquin, die de ongerustheid countert. "We gaan op een gecontroleerde manier afbouwen. Nu niets doen, is schuldig verzuim. De hele sector is in verandering"

Vooral in het middenkader zullen tegen 2022 jobs verdwijnen. Dat zorgt voor grote interne onrust. Veel mensen krijgen nu nieuwe functies aangeboden, maar op een lager niveau en met een lager loon. Bij tal van verschuivingen wordt het behoud van de loon- en arbeidsvoorwaarden ter discussie gesteld. "Daar is enorm veel bezorgdheid over", zegt Liagre in de kranten van Mediahuis. Personeelsdirecteur Florquin geeft toe dat de CM uitgaat van het principe "de verloning volgt de functie". "We willen een correcte verloning ten opzichte van de verantwoordelijkheid van de job. Bovendien willen we respect tonen voor het werk dat die mensen in het verleden voor ons ­gedaan hebben. We zoeken met de vakbond naar oplossingen. We hebben een grote groep loyale en goede werknemers, het is onze plicht om daar goed mee om te gaan."

Komt daarbij dat het marktaandeel van de CM jaar na jaar afneemt. De verzekerden zijn lang niet allemaal trouw aan hun "zuil". De Christelijke Mutualiteit blijft met een marktaandeel van 42 procent en meer dan 3 miljoen aangesloten Belgen de absolute marktleider. Maar van de klassieke ziekenfondsen groeien de Neutrale Ziekenfondsen elk jaar het sterkst. En nog sterker groeit de Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (HZIV). Op 30 juni 2018 telde die Hulpkas ruim 74.000 leden. In één jaar is dat een stijging van bijna zes procent: aansluiten daar is kosteloos.

17/12/2018 Auteur: Marc van Impe Bron: MediQuality

Budget ziekenfondsen: 1 miljard euro per jaar en toch blijkt doorlichting onmogelijk

Verwante artikels

  • 13/02 - Ziekenfondsen: als zuilen spreken, moet Rekenhof zwijgen

  • 14/09/2018 - Controle op de ziekenfondsen: dit is het rapport van het Rekenhof

BRUSSEL 18/09 - De overheid heeft amper zicht op hoe de ziekenfondsen hun werkings­middelen inzetten. Het Rekenhof dringt aan op meer transparantie. Dat schrijven De Standaard, Het Nieuwsblad, Gazet van Antwerpen en De Tijd vandaag. N-VA-Kamerlid Valerie Van Peel dringt aan op meer transparantie en vraagt een discussie over de toekomstige werking en financiering van de ziekenfondsen.

"Het Riziv en de Controledienst voor de ziekenfondsen (CDZ) beschikken over onvoldoende informatie om een doelmatige controle op de activiteiten van de ziekenfondsen te organiseren." Tot die opmerkelijke conclusie komt het Rekenhof, het offi­ciële controleorgaan van de overheid, in zijn meest recente audit.

De audit is de laatste in een reeks van drie onderzoeken naar de werking van de ziekenfondsen, die het Rekenhof op vraag van het federaal parlement opstartte. De rode draad doorheen de drie studies is duidelijk: het gebrek aan beschikbare informatie maakt een grondige doorlichting van de ziekenfondsen de facto onmogelijk. Vooral in de laatste studie is het Rekenhof scherp.

Twee jaar geleden sloot minister van Sociale Zaken Maggie De Block (Open Vld) een Toekomstpact met de ziekenfondsen om hun werking te moderniseren. Maar volgens het rapport "bemoeilijkt het gebrek aan transparantie" de omschakeling naar meer uniformiteit.

Naar aanleiding van datzelfde Toekomstpact brachten de ziekenfondsen hun eigen interne controles in kaart, maar die info blijkt volgens het Rekenhof "weinig bruikbaar". Voor de toegang tot facturatie- en aanrekenings­gegevens werden dan weer "drempels ingebouwd". Het gevolg, ­volgens de studie: "de controlediensten verzamelen de info momenteel vooral fragmentarisch".

‘We zijn daar heel intensief op aan het werken, maar dat vergt ook tijd', reageert Rik Dessein, financieel manager bij de Christelijke Mutualiteit. Hij is zelf wat verrast door de conclusies van het Rekenhof. ‘Uiteraard kan alles ­beter, maar we geven nu al een oceaan aan informatie aan de controlediensten. We vinden dat we al goed gecontroleerd worden en niet te vergeten: onze leden boordelen ons ook aan het einde van de rit.'

"Als zelfs het Rekenhof er geen zicht op krijgt, wie dan wel?", reageert N-VA-Kamerlid Valerie Van Peel. Zij dringt aan op meer transparantie en een discussie over de toekomstige werking en financiering van de ziekenfondsen. Van Peel: "Laat ons nu eens duidelijk maken wat de ziekenfondsen nog moeten doen. Moeten ze bijvoorbeeld nog steeds een doorgeefluik zijn voor de terugbetaling van zorg terwijl dit compleet valt te informatiseren? Of willen we de ziekenfondsen zien evolueren naar een meer begeleidend en adviserend orgaan voor hun klanten. Laat ons nadien een correcte én transparante financiering uitwerken."

Controle op de ziekenfondsen: dit is het rapport van het Rekenhof

Verwante artikels

  • 13/02 - Ziekenfondsen: als zuilen spreken, moet Rekenhof zwijgen

  • 18/09/2018 - Budget ziekenfondsen: 1 miljard euro per jaar en toch blijkt doorlichting onmogelijk

BRUSSEL 14/09 - De Kamer van Volksvertegenwoordigers heeft op 22 oktober 2015 een resolutie goedgekeurd die het Rekenhof belast met twee audits in de ziekenfondssector (over de vergoeding van de administratiekosten van de ziekenfondsen enerzijds en over hun financiële verantwoordelijkheid anderzijds). De Kamer vroeg het Rekenhof ook een derde audit uit te voeren bij de federale overheidsinstellingen die toezicht houden op de ziekenfondsen. In haar resolutie vroeg de Kamer het Rekenhof te rapporteren over die drie audits in respectievelijk 2016, 2017 en 2018.

Het Rekenhof heeft de resultaten van de derde audit, over de wijze waarop de ziekenfondsen worden gecontroleerd door enerzijds de Controledienst voor de Ziekenfondsen en de Landsbonden van Ziekenfondsen en anderzijds twee diensten van het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (de Dienst voor Administratieve Controle en de Dienst voor Geneeskundige Evaluatie en Controle), meegedeeld aan de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Het verslag werd vandaag gepubliceerd op de website van het Rekenhof.

Het verslag Controle op de ziekenfondsen zijn enkel elektronisch beschikbaar op www.rekenhof.be.

Reactie van het kabinet:

De minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid heeft geantwoord op het ontwerpverslag met een brief van 23 juli 2018.

Ze verwijst daarin naar een aantal belangrijke vaststellingen en besluiten die een effect op haar beleid zullen hebben. Zo stipt zij o.m. de volgende punten aan:

 Er zijn geen fundamentele problemen i.v.m. mogelijke hiaten of overlappingen in de controles tussen de DGEC, de DAC en de CDZ.

 Het gebrek aan informatie en transparantie vanuit de ziekenfondsen belemmert de controle‐ en evaluatiewerkzaamheden bij de controlediensten.

 Het effect van een aantal controles is beperkt.

Daarnaast formuleert de minister een aantal opmerkingen en nuances, waarvan er enkele in de tekst van het verslag zijn verwerkt. Het betreft de autonomie van de landsbonden en de ziekenfondsen om de modaliteiten van hun eigen controles te bepalen, het toezicht op de aanvragen voor erkenning van aanvullende prestaties, de werking van de adviserend artsen en de financiering van de beheerskosten van het RIZIV voor de bevoegdheden op het vlak van de verplichte ziekteverzekering die in het kader van de zesde staatshervorming aan de gemeenschappen werden overgedragen.

Tot slot geeft de minister aan dat ze de bespreking van het rapport in het parlement met aandacht zal volgen en dat ze de resultaten hiervan zal terugkoppelen naar de ziekenfondsen, het RIZIV en de CDZ. Daarbij verbindt ze zich ertoe maatregelen te nemen om tegemoet te komen aan de vaststellingen en aanbevelingen van het Rekenhof.

14/09/2018 Bron: Rekenhof

Featured Posts
Recent Posts
bottom of page