Invaliden leven in armoede maar regering vindt zichzelf "sociaal"
Mensen met een handicap hebben veel hogere kosten dan mensen zonder handicap. Toch zijn ze geacht te overleven met een uitkering die vaak maar de helft bedraagt van een gemiddeld loon.
Meer te betalen dus, met minder dan de helft van wat een doorsnee Belg krijgt.
Het "sociaal vangnet" bestaat grotendeels uit "wachtlijsten" en biedt geen oplossing.
In de praktijk zijn het familie en vrienden die moeten opdraaien voor de nodige hulp en onkosten.
Nochtans zou een menswaardige uitkering een impuls betekenen voor de economie : gehandicapten zouden meer koopkracht krijgen, zij die hulpbehoevend zijn zouden jobs creëren.
Duizenden ongevalsslachtoffers die nooit vergoed worden voor hun ongeval door de aansprakelijke verzekeraars, komen in dit straatje terecht. De aandeelhouders krijgen jaarlijks wel miljoenen euro's uitgekeerd, ten koste van de levenskwaliteit van deze mensen.
In Frankrijk roepen tal van vzw's op tot het ontslag van de minister bevoegd voor de gehandicapten.
Vandaag in de Morgen :
Kwart mensen met handicap komt financieel niet rond: "Regeringen schieten tekort"
Regering heeft minimumuitkeringen nog niet verhoogd tot Europese armoededrempel, ondanks regeerakkoord
07-06-18, 06.00u
1 De autistische Hermi moet rondkomen met 1.100 euro per maand. © Bob Van Mol
"Onze regeringen schieten tekort om personen met een handicap een menswaardig inkomen te garanderen." Die aanklacht klinkt nogmaals, nu blijkt dat de regeerperiode op haar einde loopt en de uitkeringen niet opgekrikt raken.
Share
'De bestaande systemen dekken de kosten van mensen met een handicap niet'
Katrijn Ruts, vzw GRIP
"Ook tijdens de periode dat men een sociale uitkering geniet, mag niemand uit de boot vallen." Zo staat het letterlijk in het regeerakkoord. De regeringspartijen kwamen overeen dat de minimumuitkeringen geleidelijk tot het niveau van de Europese armoededrempel zouden worden verhoogd. "Maar de regeerperiode gaat naar haar einde en we hebben nog geen verhoging gezien", klaagt GRIP, een vzw die strijdt voor gelijke rechten voor personen met een handicap. In een nieuwe publicatie maakt de organisatie nog maar eens duidelijk hoe kwetsbaar de inkomenssituatie van mensen met een handicap is. D Een op de vier Vlamingen met een handicap heeft moeite om financieel rond te komen. Of ook: een op de vijf heeft een inkomen dat onder de armoededrempel zit.
"We merken op dat er nog altijd veel vooroordelen zijn over de uitkeringen die deze mensen krijgen. Dat ze profiteren en dat het nooit genoeg is. Maar de bestaande systemen dekken hun kosten niet", zegt Katrijn Ruts van de vzw.
Quizavonden en benefietetentjes
Share
'Onze noorderburen doen het significant beter. Dat wil toch zeggen dat het geen onmogelijke opdracht is'
Bea Cantillon, Centrum voor Sociaal Beleid Universiteit Antwerpen
Ze heeft het over schrijnende situaties. Bijvoorbeeld die van een bijna veertigjarige man die genoodzaakt is bij zijn moeder te blijven wonen omdat hij niet rondkomt met zijn inkomensvervangende tegemoetkoming, of die van een vrouw in een rolstoel die samen met haar man quizavonden en benefietetentjes moet organiseren om een aangepaste auto te kunnen kopen. "Deze mensen kunnen hun inkomen niet zomaar optrekken", stelt Ruts. "Werk vinden en houden blijft voor velen heel moeilijk. En als het wel kan, dan is het vaak deeltijds of voor een laag loon. Hun kosten zijn nochtans vaak groter dan voor wie geen handicap heeft. Ze moeten hun woning aanpassen, zich van assistentie verzekeren, kinesitherapie volgen..."
Bea Cantillon, directrice van het Centrum voor Sociaal Beleid aan de Universiteit Antwerpen, noemt het probleem dat de vzw aankaart reëel en ernstig. Er zijn nochtans wel degelijk landen die erin slagen hun uitkeringen boven de Europese armoedegrens te houden. "Onze noorderburen doen het significant beter. Dat wil toch zeggen dat het geen onmogelijke opdracht is."
Lippendienst
Eerder werd berekend dat het optrekken van de laagste uitkeringen tot de Europese armoededrempel zo'n 650 miljoen euro zou kosten. Dat is een forse investering, geeft Cantillon toe. "Maar dit is toch vooral een kwestie van politieke moed."
Volgens de armoedespecialiste was het te verwachten dat de belofte in het regeerakkoord niet vervuld zou worden. "Niemand maakt werk van een fatsoenlijk strategisch plan."
"Doen we genoeg?", reageert bevoegd staatssecretaris Zuhal Demir (N-VA). "Wellicht niet. Maar we doen in elk geval beter dan de vorige regering. De toelage is deze legislatuur al met 75 euro per maand gestegen voor een alleenstaande. En door de extra verhoging voor gezinshoofden krijgen zij vanaf volgende maand 140 euro per maand meer in vergelijking met het begin van de legislatuur. Mensen met een handicap hebben niets aan deze vergelijkingen, maar het maakt wel duidelijk dat deze regering in haar daden een sociale regering is."
Rondkomen met een handicap: "Als ik medicatie, vuilniszakken én waspoeder moet kopen, is mijn geld op"
Patrick Schelfhout (51) uit Denderleeuw heeft een inkomen van 985 euro per maand
07-06-18, 06.00u
Hij mag niet te veel vrijwilligerswerk doen. Anders riskeert Patrick Schelfhout, die een ernstige psychiatrische stoornis en een verstandelijke handicap heeft, dat zijn inkomen te zeer omhooggaat en hij zijn uitkeringen verliest.
Share
'Zelfs een gsm op afbetaling is geen optie'
"Ik droom van een auto. Dat zou mij zo veel vrijheid geven. Maar dat zal nooit meer een optie zijn. Als ik om een lening vraag, wordt die meteen geweigerd. Zelfs een gsm op afbetaling is geen optie." "Ik krijg twee uitkeringen: een kleine inkomensvervangende tegemoetkoming en een invaliditeitsuitkering. Samen zijn die goed voor minder dan 1.000 euro per maand. Dat is krap. Gelukkig beheert het OCMW dat geld voor mij. Door mijn ernstige psychiatrische stoornis, kan ik dat zelf niet."
"Met de 90 euro per week is het puzzelen. Ik neem behoorlijk wat medicatie. Kalmeerpillen, antidepressiva, magnesiumtabletten... Omdat ik daar altijd een stuk zelf van moet betalen, ben ik genoodzaakt ze gespreid aan te kopen. En dan nog is het opletten. Als ik in dezelfde week ook waspoeder en vuilniszakken nodig heb, is mijn geld op."
"Ik heb in een beschutte werkplaats gewerkt, maar dat was te moeilijk voor mij. Ik geraakte er gewoonweg niet. Opstaan, mezelf klaarmaken: voor mij is dat heel lastig. Maar mensen zien die handicap helaas niet. Gelukkig kan ik wel hulp bij het huishouden betalen."
"Ik houd me ook bezig met vrijwilligerswerk. Zo voel ik me toch nuttig. Ik mag wel niet te veel vergaderingen bijwonen, want daarvoor krijg je soms een vrijwilligersvergoeding. Als mijn inkomen te hoog wordt, riskeer ik mijn uitkeringen te verliezen."
Rondkomen met een handicap: "Ik wil niet om hulp blijven vragen"
Hermi Rombouts (41) uit Hasselt heeft een inkomen van 1.100 euro per maand
07-06-18, 06.00u
Met haar uitkeringen is het niet leven, maar overleven. Dat zegt Hermi Rombouts. Ze zou graag werken om iets meer financiële ademruimte te hebben. "Maar met mijn autisme is dat niet makkelijk."
"Diepvriesgroenten kopen in plaats van verse, niet op een terras of in de bioscoop zitten, de kapper maar blijven uitstellen. Op die manier slaag ik erin rond te komen met de 250 euro die het OCMW maandelijks op mijn rekening stort. Het gaat, maar het is moeilijk.
Share
'Met wat extra geld zou ik het liefst eens de trein naar zee nemen. Dan kom ik eens buiten'
"Met wat extra geld zou ik het liefst eens de trein naar zee nemen. Dan kom ik eens buiten. Of ik zou sparen voor dubbele beglazing in mijn appartement. Nu heb ik enkel glas en hoor ik alles, terwijl ik overgevoelig ben voor prikkels. "Mijn autisme maakt dat sommige jobs heel moeilijk zijn voor mij. Ik was enkele jaren fulltime logistiek assistent in een ziekenhuis, maar door pesterijen moest ik stoppen. Ook op andere plekken mislukte het telkens. Sinds 2014 ben ik thuis als invalide. Ik zou graag weer aan de slag gaan, maar werkgevers weten gewoon niet hoe ze met mijn autisme om moeten gaan.
"Ik ben enig kind. Mijn ouders geven me soms geld, zodat ik van sommige schulden af raak. Maar ik vind dat niet fijn. Ik wil hen niet om hulp blijven vragen.
"Mijn ouders wil ik graag terugbetalen, maar ik vrees dat dat pas over vijftien jaar gaat lukken, als mijn lening voor mijn appartement wegvalt. Samen met de kosten voor de syndicus betaal ik maandelijks meer dan 500 euro. Dat is veel, maar ik weet niet hoe ik het anders moet doen. Het appartement heb ik gekocht toen ik nog fulltime werkte. Daardoor kom ik ook niet in aanmerking voor een sociale woning."