Martin De Witte, letselschade advocaat, klaagt lage schadevergoedingen na ongeval aan
Hij is met afstand de bekendste jurist uit Amersfoort. Letselschadeadvocaat Martin de Witte zoekt met regelmaat de publiciteit om een maatschappelijke kwestie op de kaart te krijgen. ‘Maar ik zit niet bij Nieuwsuur of Pauw en Witteman ter meerdere eer en glorie van mezelf. Het gaat me, zoals in de ontuchtzaak van de rooms-katholieke kerk om rechtvaardigheid voor mensen die buiten hun toedoen ergens het slachtoffer van zijn. Dat is al 25 jaar mijn drijfveer.’ Je bent net terug van een conferentie met vakgenoten in Malaga. Waar praten jullie over als letselschadeadvocaten? En is het inderdaad zo dat de VS de hemel is voor claimende ‘lawyers’ en ‘ambulance chasers?’
De Witte: ,,Dat laatste is een wijdverbreid misverstand. Het is in Amerika net zo goed verboden om slachtoffers van een verkeersongeval op de brancard alvast visitekaartjes toe te stoppen als waar dan ook. Dat beeld doet het leuk in de film, maar is bezijden de waarheid. Zoals het ook helemaal geen miljoenenclaims regent in de Verenigde Staten. Dat willen de verzekeringsmaatschappijen daar iedereen graag laten geloven. Ze brengen volgens Amerikaanse collega’s de broodjeaapverhalen over een miljoen euro schadevergoeding vanwege een dode vlieg in de koffie bij McDonalds bewust in omloop. In werkelijkheid gebeurt dat niet.’’ ,,Waar we als collega’s vooral over gesproken hebben, zijn de veel te lage smartengelduitkeringen in de meeste landen. Nederland voorop, zou ik willen zeggen. De bedragen staan hier nog steeds niet in verhouding tot het veroorzaakte leed en de gevolgen voor slachtoffers. De hoogste uitkering ooit was 136.000 euro voor iemand die door een ziekenhuisbehandeling hiv-besmet was geraakt. In pak ’m beet Polen gaat de rechter al tot drieënhalve ton.’’
Het gaat toch niet alleen om geld? Er is toch ook zo iets als genoegdoening, als rechtvaardigheid. ,,Zeker, dat is zo. Maar het geld vormt de tastbare erkenning. En vergeet niet dat letselslachtoffers vaak een financieel onzekere of ronduit beroerde toekomst tegemoet gaan. Er mag verdorie wel wat tegenover staan als je van je sokken bent gereden en voor de rest van je leven in een rolstoel beland.’’ En dat doet het dus niet in dit land, zeg jij als specialist letselschade? Waar ligt dat aan? ,,Ha ha, dat ligt allemaal aan dit boekwerk (De Witte legt een dik cahier met blauwe kaft op tafel), de ANWB-smartengeldgids. Hier staan alle zaken in die in de afgelopen 50 jaar voor de rechter zijn geweest, compleet met de hoogte van de vergoeding. Verzekeraars zwaaien er mee en de rechters gebruiken het als ijkpunt. Zo blijven de uitkeringen onveranderd laag. Tenzij wij die cirkel weten te doorbreken natuurlijk.’’
(De Witte slaat willekeurige pagina’s open) ,,Hier: een verkoopster loopt een whiplash op door een aanrijding van achteren. Ze heeft blijvend fysieke en psychische problemen en wordt gedeeltelijk arbeidsongeschikt verklaard. Smartengeld 7000 euro. Of deze: een wandelaar wordt door twee mannen op straat zonder aanleiding mishandeld. Hij loopt een schedelbasisfractuur op en houdt epilepsieverschijnselen over aan het incident. Hij krijgt van de rechtbank 4400 euro. Wil je er nog één? Vrouw van 63 loopt ernstige infectie op bij heupoperatie. Haar been en rechterbekkenhelft worden geamputeerd. Weg leven. Smartengeld 61.000 euro.’’ Je houdt er vreemde kantoorspullen op na trouwens. Wat doet die werkschoen op tafel en wat moet een advocaat met een speelgoedding dat in de lucht rondjes draait? ,,Die schoen heb ik gebruikt in een recente zaak van een hotelmedewerkster, die uitgleed in de koelcel, omdat ze geen speciaal schoeisel aan had. Haar knie is door de val zo verruïneerd dat ze een kunstexemplaar moet. Haar baas had haar moeten waarschuwen. Dat heet zorgplicht. Voor haar is nu ander werk geregeld en een aangepaste auto en smartengeld. Daar doe ik, doen wíj het dus voor. Het speelgoed bleek ondeugdelijk. Mijn cliënt wilde het ding de lucht inschieten, maar het schoot de andere kant op, recht in zijn gezicht. Hij moet nu een oog missen. We hebben de importeur aansprakelijk gesteld. Wat daar uitkomt, moeten we afwachten, maar we laten ons niet afschepen.’’
SAP Advocaten, jouw kantoor, was eind jaren ’90 de eerste die de tabaksindustrie voor de rechter daagde namens een groep nicotineverslaafde, ongeneeslijk zieke patiënten. Wat heeft dat opgeleverd? ,,Het ging ons vooral om de door fabrikanten verzwegen gevaren van roken. We hebben avonden en weekeinden doorgewerkt om de zaak rond te krijgen. In de rechtszaal was het David tegen Goliath. Ik stond in mijn eentje tegenover een stuk of tien dure advocaten. Kosten noch moeite werden gespaard door de sigarettenfabrikanten. Enkele cliënten zijn tijdens de lange duur van het proces overleden. De laatste zag uiteindelijk af van hoger beroep. Dat was jammer, maar we hebben de boel wel wakker geschud. We hebben ook de eerste rookvrije werkplek afgedwongen in Nederland. Dat bewustzijn was de echte winst.’’
Processen zoals balansventilatie vergen een lange adem van advocaten én slachtoffers. Ik sprak gedupeerden die afhaakten vanwege de kosten. Het is dus geen kwestie van no cure no pay? ,,Dat laatste mag nog niet in Nederland. Voor individuele letselslachtoffers geldt dat de advocaatkosten in de schadevergoeding worden meegenomen. Die merken er dus niks van. Bij collectieve zaken waarvoor we eerst veel moeten uitzoeken, zoals de ventilatieproblematiek, ontkom je niet aan eigen bijdragen. Die houden we zo laag mogelijk, in elk geval passend bij het inkomen.’’ Toch klinkt het een beetje als de 21ste eeuwse variant op Robin Hood, die stal van de rijken en gaf aan de armen. Ha ha, zo ver zou ik niet willen gaan. Stelen doe ik niet. Maar als je voor ‘rijken’ de verzekeraars invult en voor ‘armen’ onschuldige slachtoffers, dan kom je een heel eind in de richting. Het is een voortdurend gevecht. Verzekeringsmaatschappijen keren pas uit als alle middelen om dat niet te hoeven doen, zijn opgedroogd. Zakelijk gezien is dat misschien te begrijpen, maar met een menselijke maat heeft dat, de enkeling uitgezonderd, niks mee te maken. Daar voer ik onvermoeibaar strijd tegen, ja’’ Heb je nog nieuwe pijlen op de boog? ,,We bereiden een proefproces voor over fysieke mishandeling van kinderen in internaten en op internaatscholen. Het waren regelrechte lijfstraffen. De getuigenissen zijn schokkend.’’
http://www.sapadvocaten.nl/wp-content/uploads/martin.pdf
